Deskale 2022 w gminie Gać: "Niezłomny z Białobok"

Prezentujemy trzeci z czterech deksali utworzonych w 2022 r. na terenie gminy Gać: "Niezłomny z Białobok".

 

Deskal namalowany 28 października 2022 r. przedstawia Tadeusza Cieślę "Żbika" urodzonego 31 lipca 1919 r. w Białobokach. Tym muralem przywróciliśmy pamięć o człowieku, o którym nawet w jego rodzinnej miejscowości niewiele osób pamiętało, że Tadeusz Cieśla urodził się właśnie w Białobokach.

 

Przywracamy pamięć o człowieku, którego władze PRL pragnęły wymazać z kart historii. Człowieku, którego komunistyczny ustrój oskarżył „o szpiegostwo” i skazał na śmierć. Wyrok na „Żbiku” został wykonany 9 lipca 1952 r. w więzieniu na Mokotowie. Jego ciało pochowane zostało w nieznanym miejscu. Nadal trwają poszukiwania jego doczesnych szczątków.

Tadeusz Cieśla jako 20 letni młodzieniec walczy we wrześniu 1939 r. w 38 Pułku Piechoty Strzelców Lwowskich. Przy próbie przedostania się do Armii Polskiej w maju 1940 r. zostaje złapany przez Niemców. Pod koniec sierpnia z więzienia w Tarnowie trafia do niemieckiego obozu zagłady w Auschwitz. Tam jako numer 3715 udaje się mu przeżyć ponad cztery lata, włączając się w działania organizacji konspiracyjnej założonej przez rotmistrza Witolda Pileckiego.

Po przeniesieniu do niemieckiego obozu w Litomierzycach w Czechach (28 października 1944 r.) udaje się mu uciec w grudniu 1944 r. i ukrywa się do marca 1945 r. w Pradze.

Po powrocie do Polski w maju 1945 r. dołącza do kompani majora Dragana Sotirovicia „Draża” Zgrupowania Leśnego Lwowskich Oddziałów AK Warta działającego na terenie powiatu przeworskiego. Miesiąc później (4 czerwca 1945 r.) wykonuje wraz z Karolem Urbanem w Przeworsku (koło kina Żbik) wyrok na Józefie Paprockim szefie komunistycznego urzędu bezpieczeństwa.

Z żołnierzami z oddziału Draży (we wrześniu 1945 r.) dociera do placówki II Korpusu gen. Władysława Andersa w Murnau. Tam spotka przyjaciela, współwięźnia z Auschwitz Wojciecha Drewniaka, który dostaje zadanie przerzucenia z Polski osób zagrożonych komunistycznymi represjami.

Dołącza do ppor. Wojciecha Drewniaka i grupy kurierów z II Korpusu organizującej pierwszy przerzut "grupy repatriantów" - w rzeczywistości ok. 250 osób (oficerów AK i rodziny oficerów II Korpusu Polskiego we Włoszech) z Katowic do amerykańskiej strefy okupacyjnej Niemiec. Tadeusz włącza się w kolejne zadanie sprowadzenia ok. 60 osób. Do zespołu kurierów dołącza również brat Tadeusza ppor. AK Edward Cieśla.
 

„Żbik” 12 razy nielegalnie przekracza granicę Polski. Dwa razy jest aresztowany w Czechosłowacji i dwukrotnie ucieka. W Polsce również zostaje aresztowany, ale zwolniony z braku dowodów na mocy amnestii 22 listopada 1946 r. Złapany ponownie pod koniec lutego 1948 r. ucieka z konwoju (przewożony był do UB we Wrocławiu).  

Wraca do Niemiec, gdzie we wrześniu 1948 r. por. Tadeusz Cieśla zostaje kierownikiem Biura Planowania w II Oddziale 2 Korpusu kierując przerzutami osób z i do Polski.


Przy realizacji kolejnego zadania zostaje zatrzymany (12 listopada 1949 r.) przez patrol WOP, któremu również ucieka. Dzień później zostaje ponownie aresztowany w Działoszynie, po krótkim pobycie w Lubaniu Śląskim zostaje przewieziony do Warszawy i oskarżony o szpiegostwo. Skazany na karę śmierci. Komunistyczny prezydent Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Wyrok wykonano strzałem w tył głowy.

 

Opis historyczny został opracowany na podstawie artykułu "Bogatynia na szlaku kurierów II Korpusu".

Źródło: https://armiakrajowazgorzelec.blogspot.com/2017/07/bogatynia-na-szlaku-kurierow-ii-korpusu.html


Więcej informacji o deskalu wraz fotorelacją z jego tworzenia:

Tworzymy deskal: "Niezłomny z Białobok".


Dziękujemy za pomoc organizacyjną w realizacji deskalu oraz udostępnieniu budynku do jego wykonania:

  • Pani Grażynie Pieniążek - Wójt Gmina Gać.
 
Autorem deskalu jest Pan Arkadiusz Andrejkow.
 
Mural powstał w ramach projektu "Murale jako ochrona dziedzictwa kulturowego - cykl twórczych spotkań z regionalnym artystą Arkadiuszem Andrejkowem" dofinansowanego ze środków Województwa Podkarpackiego.